သမိုင္​း

Theme images by Storman. Powered by Blogger.

Text Widget

Sports

Gadgets

Blog Archive

Travel

Definition List

Friday, November 20, 2015

Kikhenal Kikhel hunta(Change & Time to Change )


 Time to change

‘Kikhelna’ (Change) cih kammal pen US President 44 na Barack Hussein Obama in mee kuang a lui dingin a zat kammal khat ahi hi. US kumpi masa pen George 
Washington akipan a 43 na George W. Bush te makaihna nuai ah US gam buppi kum tampi sung kalsuan uh hi. President Obama in US gam kikhelna lianpi (Great Change) khat om ding cih a pulak khiat ciangin, mipite lawp mahmah in mee pia pah ngeingai uh ahih manin 2009 kumin Obama in USA president hong ngah  hi. Obama makaihna tawh kikhelna lianpi hong om takpi-in, tuhun laitak bang nasiatak kikhelna piang takpi-in, neih kibang kiteenna (same sex marriage) ciang dong tung ta uh hi. Kikhelna cih pen mi khempeuh in i lunggulh le i thangah mahmah khat ahih banah akisam mahmah khat ahi hi.


‘Kikhel hun ta’ (Time to Change) cih kammal pen NLD makaipi Daw ASSK i kammal khat zong ahi hi. I Kawlgam pen Democracy tawh ki-ukna gam hi ngei 
mello in kumpi uk hun, British uk hun, Parliamentary uk hun, Tawlanzi hun, Socialist hun, Galkap hun le Democracy dan a paisawm hun cih danin i gam paizia ki-en thei hi. Tua bangin kum 10 lom tampi sung akikhel kawikawina panin adik, a maan Democracy, a khangto gam i hih theihna dingin, ‘kikhel hun ta’ (Time to Change) ci-in Daw Aung San Suu Kyi in hong makaih ciangin mipite in tha kingah in kilawp mahmah pah lian hi. Tua manin kikhel hun ta (time to change) akicite party NLD’ ah mee kipia in tu-in amau Kawlgam makai ding hi ta hi. A dik, a amaan kikhelna hong om takpi dingin i lamen hi.
‘Kikhelna’ le ‘kikhel hun ta’ cihte in Zogam, Zomi sungah a lamdang na lianpi hong sem ding hi. Hih kikhelna hangin Zomite zong Sengam, Mongolia pan Kawl-gam zanglei tungin Zanggam pan in Zogam i cih Chin State i tung hi. Tu-a i teenna Zogam pen kum zalom 11-14 kikal sung khawngin a kitungto pan hi kici hi. I pu ipate in a neih uh biakna (dawi biakna) panin Tapidaw biakna ah I kikhel to a, tu in tapidaw i suah zawh kum za val ta ahi hi. Kim le pam a Meitei gal, Pawi gal te dona dingin gamvai(politic) lamah zong kikhelna hong om to a, ukpite makaihna tawh kikalsuan hi. Tua panin kikhelna hong om to leuleu a, Kawlgam galkapte 
ukna nuai ah kum 50 val sung i tung leuleu hi.
Zomite in midangte-Kawlte le Mangkangte hong ciapteh khialhna ‘Chin’ min, a diklo i min puakna panin kikhel hunta ci-in i min taktak ahi Zomi cih tawh mi-dangte ciaptehna, theihpihna i ngah nadingin kum 2014 in Kawlgam milip kisimna (census) ah 914 code nambat tawh i min diktak uh pholak theihna i ngah hi.



Tua banah Zomite i teenna mun le mualte ah namdangte in zing vai a hawmna panun kikhel hun ta ci-in lunggulhna le lametna i neih mah bangin tu-in ZCD in zing vai hong hawm theih ding hun hoih hong ngah ta hi. Topa thupha piak Zomite in kikhelna le kikhel hun lam manawh ta ihih manin lawpna le lametna lianpi tawh i bil uh ngat in i mit uh i suan laitak ahi hi.


Tua hi-in, tuni dong USA gamin leitungah lutangpi a sepna in Pasian a zahsakna hang uh hi-a, Upadi (Consitution) LST bulphuh in a bawlna hang uh hi ding cileng kikhiallo kha ding hi. Bang bang ahi zongin daihna (peace) tawh kidim in, a khangto gam le minam (Zomi &Zogam) i suahna dingin makaite in Pasian zahtak in gam le lei itna neite hong hih dinguh thupi hi. Tua banah i gam, i minam in Topa a lianpen a i koih ding ahi hi. Tua hileh Zogam kipkho in, Zomite kho dinga, Leitung bekah hilo, Vantung dongah Zogam, Zomite hong kithei ding hi.

 By: Dong Za Mung (Mauvom)

No comments:
Write comments