သမိုင္​း

Theme images by Storman. Powered by Blogger.

Text Widget

Sports

Gadgets

Blog Archive

Travel

Definition List

Sunday, June 14, 2015

Z O R O

FIRST WORLD ZO CONVENTION

(Chaerter of Agreement on Zo Re-unification)

(Hilai ah ZO akizatna in Zomi leh Mizo kigawmkhawpna dingin a kizangkhawmphawt ahi hi)

GENKHIATNA/TAANGKONA

Ko Zominamte Kawlgam sunga om Khamtunggam ahi Zogam (Chin Hills) leh Arakan, Bangladesh gam
sunga om Chittagong Hills, India gama om Mizogam leh a kiim a paam-a om mualtung a teengte Pupa
suan khat hi ungh. Pupa ngeina pau leh ham, Tawndan tatdan panin Si khat sakhat minam khat i
hihna kitel hi. Tuate banah, taangthu tuanthu ciaptehnate panin, Suulnungte a kigelh-a a kigelh kei
zongin Hun paisa tampite sungah Hong suan kibang ahihlam thumaan thutak ahi hi.

Minam kepcingna, Kigawmkhopna ding leh khantohna ding tawh kituak lopi-in, Maangkaang ukpite
in hong ukcip (zawhcip ngawp) khit Kum zasim 19 sungin, ‘Khenzaak-a ukna’ (Divide and Rule)
Ngiimna vaihawmna tawh hong ukcip hi. Tua ahih manin, i pu i pa gam khenzaakin om aa, Ei Zomipite
zong tua bangmah in Ganhon kizuak bangin khenzaakin ki om hi.

Tua thamlo-in Gimna tawlna maizumna panin liamna baina, i thuaksate genloh Kum 1940 kiima
hongpiang gam – India, Burma leh Bangladesh te’n Eite ki-ukna kivaihawmna asia zaw kanin
A thukzaw in lungkhamna leh kikhennate hong piangsak aa Amau gam tek ii ki-ukna vaihawmnate
hangin Zosuante gammi hihna (Citizenship) tuamtuam nei-in Hong kikhensak sawnsawn uh hi.

Kum zasim hoihkhomkhat khit na-ngawnin, A zawdiakin, eite pilna, theihna leh muhnate a toiluat
manin Taangthu tuamtuamte leh gamvai hawmnate ah hita leh, A kicianlo eite kiim leh paam pan
I minam mangthang ding beina ding lauhuainate tawh A kicingtaak thudanna leh kinsaknate ki ngahlo
hi. Deepcip nelhsiahna lauhuaina tampi sungah A om ei Zomite Suakta nailo damlo in ki om lai hi.

Tu-in leitung gamvai hawmna khanlawhna hang tawh, Minam itna lungsim hong khangin Mihingte
ngahding hihna leh thuneihna a kicing zaw-in phawkin Leitung paidan gamvai hawmna tawh kisai
kiphawk theipan hi. I septheih a om pahloh hangin haksatna tampi masuan kawmin Zominamte
kigawmkhawpkik ding kul sakna tawh Zominam a nuntak nading leh i kepcing theihding kisam hi.

Tua ahih manin eima kimuanzawhna leh ki-upzawhna tawh Gam tuamtuamte ngeina sepdan tawh
kituakin Zosuante mi’n hong bawlsiatna te pan i suahtakna dingin, Zomite kigawmkhopkikna ding a
khatvei-na Leitung Bup Zomi Kikhoppi zanga hong pai taangmi (delegates) te’n Tuni-in minam hihna
tawh, May kha ni sawmnih, I Topa pian kum tulkhat zakua sawmgiat leh giat in A kip thuciam
thukimna Hih Zosuan kigawmkhopkikna Tausiang tungah ka bawl uh aa,

I
Kote’n kituaktakin, thumaan thutak tawh Zosuante Tu-in Burma, India leh Bangladesh a teengte
Sikhat sakhat paukhat a zangkhawm, Nuntakzia a kibang, ngeina leh biakna kibang a nei Leitung
gamvai hawmna tupna leh ngiimna kibangte ka hi uh hi.

II
Kote’n India gam sungpan ki-ukna khat nuai-ah Zosuante kigawmkhopna ding maa lato zel dingin
Chin-Lushai Conference thukhun omsa 29th January 1892 bangin Lungsim khat pua-in ka pangkhawm
uh hi.

Kote’n leitung thumaan thutang lenkawmin Zosuante kigawmkhop ding deihna sungah
Gamgi tawh kisailo-in A kikhen theilo Zosuante thuneihna ka nei uh hi. Tua banah, lung kituaktakin
Zosuante kigawmkhopna ding, Ka ngetna uh zong a kilawm thumaan thutang ahi hi.

IV
Zosuante kigawmkhopna dingin Thagum tawh galbawlna omlo-in Thumaan thutang hatna tawh
kasem ding uh hi.

V
Hih thumaan thutak Zominamte gammisuahna kumpite kiangah zong Zosuante kigawmkhopna dinga
kong ngetna uh hong theihpih a Nong sansak dingun kong thuum uh hi. Tua banah, mikiim
akuamapeuh-in hih leitung mihingte ngahding hamphatna hihna thuneihna A thupi ngaihsut mite
tungah hih Zosuante kigawmkhopkikna dinga Nasepnate muntuamtuam leh hun tuamtuamte ah
Nong huh nong panpih dingun kong thuum uh hi.

Hih Zosuante kigawmkhopkikna ding nasepna a tangtun theihna dingin:-

I
Kote’n kithutuak takin a taangzai mahmah ding kipawlna khat; Amin dingin ‘ZO Re-unification
Organization’ kiphuak hi. (Hihbangin thukim takin kikipsak hi) Tua banah, hih ZO Re-unification
Organization (ZORO) ah Political party tuamtuamte leh mimal a utte in:

(i) Zosuante kigawmkhopkikna thumaan thutak asangte
(ii) Zosuante kigawmkhopkikna ding thu, adang political pawl tuamtuamte thu sanga a thupi
ngaihsut zaw mite
(iii) Hih kipawlna ZORO in ahuhhun-a a geel leh asep bangbang sanga a thukimpih thei mite kihel
thei ding hi.

II Hih ka kithukimna uh bangin

(i) ZORO in kipawlna zaaipitak khat ahih mahbangin khawkneu zaw political nasepna geelna ah
kihel theilo ding hi.
(ii) ZORO unit-te in Bulpi ZORO thukimpihna omlo-in ama ut thu-in a vekpi ai tangin nasepna
neitheilo ding awl
(iii) ZORO kipawlna sungah political party khatpeuh-in amau sunga Zosuante kigawmkhopkikna
ding matawng /galmainawk pawl (frontier organization) bawltawm thei ding hi.
(iv) ZORO in kipawlna zaitak ahih mah bangin Zosuante kigawmkhopkikna ding thupi
thuphamawhte ah a kisam bangbangin thukhensatna thutawp sangpen nei ding hi.

Hih bangin, Zomi a nungta laite leh a hongpiang lai dingte taangin, anuai a min kigelh tengin,
Pasian mai-ah thungetna tawh mingelhkhawmin, hih thuciamna ka kipsak uh hi.

ZOSUANTE KIGAWMKHOPKIKNA DAMKHUASAWT HEN.”
Pawltuamtuam taangmi (Delegates) -40 in minthuh hi.

(Nimit 20-21 May, 1988 lai-a eikampau tawh keima gelh leh Zomi sungah kong hawmkhiat copy
500 hi-aa, ka original copy pan kong teikhiat kik ahi hi.)

Pu Thang Khan Thawn Suante

(ZORO thu ka-za zel aa, ahih hang athu kician in ka thei ngei kei hi. Ka Pu Thang Khan Thawn Suante
kiang ah ka dot ciang,kician tak leh tel sinsen theih ding in, hih atung aa dan lian mah in a-hong at
sak sitset kik ahihi. Amah tung ah lungdam mahmah ingh. Kei bang mah in athei nuam khat leh nih i
om khak leh ci in hong hawmsawn ka hihi.
Cinpu Zomi


No comments:
Write comments