သမိုင္​း

Theme images by Storman. Powered by Blogger.

Text Widget

Sports

Gadgets

Blog Archive

Travel

Definition List

Monday, June 15, 2015

Ninphual Pan Brazil Kumpi Inn ah


Ninphual pan, Brazil kumpi a suak Luiz Inacio Lula Da Silva 

Tuesday, June 16, 2015

Ninphual panin kumpi tokhom dongah

October 27, 1945 kumin mizawng daipam lokhomi nupa khatin tapa khat hong nei uhi. Amah in ahih leh unau giat lak ah a sagihna ding ahi hi. Zawng lua mahmah uh ahih manin tua naupangno pa’n kum 4 a phak ciangin lampi gei ah mawngphal kan zuak kha hi.

Tua bangin sum a zon hangin an gina zong pongman nezo lo in puan gina zong silh zolo hi. Sang a kah theih ciangin naupangno pa’n a lawmnih tawh a hun awngte ah mite khedap taih sak na tawh sum hong zong uhi. A zenzen in khedap taih sak ding mi om kei leh an nek nading neilo uhi.
1952 kum, amah kum 7 a phak ciangin a pa sumzon nasepna Sao Paulo khua ah a innkuan un vazuan uhi. Ahizongin tua mun ah a pa in zi khat a neih kik lam a theipan uhi.

1956 ciangin a nu tawh a unau tengin a pa inn pan tuankhia uhi. Tua khit zawh a pa tawh kimu ngei mello in, a pa ahih le adawn zu in 1978 kum in dawnkik ta hi.

1957, kum 12 aphak ciang ….nitak khat khuasung aa sumbuk saipa khedap taih sak in hong pai hi. Naupangno pa le a lawmte pen khedap taih ding kituh in papi pa hong umcih keei uhi. Naupangno thumte lametna huhna ngetna mit hahte a et ciangin sumbuk saipa zong a cih nading thei paklo hi. Tua khit ciangin sumbuk sai mihau pa in a ipsung pan in sumtang tang nih hong lakhia in “khedap taih man pek 2 hong pia ning.. kuan hong taih sak nuam na vua?” ci’n hong dong hi.
Khedap khat vei taih ciangin pyia 20 (penny) bek a ngah hih naupangte aading  a lawp huai mahmah thu khat ahi hi. Khat in “Ken hong taih sak ning.. zingsang aa kipan an kici ne nai kei ingh.. an nek nading sum kaneih kei aa leh gilkial in si thei kha ning..” a cih khit phet in ..
khat in “Ka inn vuah nek ding kaneih loh uh ni 3 phata. Ka nu lah ngaplo, ka inn aading nektheih ka lei loh phamawh.. tua hi kei leh inn ka ciah ciang ken sat thuak kha ding hi ingh..” ci’n hong gen leuleu hi.

A tawpna ah naupangno pa’n a lawmte gel maitangte le sumbuk saipa khut sung aa sumtang te hong en kawm in hong lungngai hi.. tua khit ciangin ..
“A zenzen in hih sum pek 2 ken a ngah ding bang hileng ka lawm tegel pek 1 tuak in hawmsak ning..” hong cih khiat tak ciangin a lawmtegel le sumbuk sai pa in lamdang hong savat uhi. “.. Amaute gel pen ka lawm hoih mahmah hi. Amaute a gil uh a kial takpi zong ahi hi. Ken bel tusun mawngphal kan tawm ne ingh in khedap taih theih nading tha nei lai sam ingh… Sumbuk saipa aw hehpihna tawh na khedap kei hong taihsak ve maw. na lungkim dong hong taihsak ning”

Hih naupangno pa kampau in sumbuk saipa a lungsim hong sukha mahmah hi. Naupangno pa a khedap a taihsak khit ciangin sum pek 2 a pia hi.

Naupangno pa zong paulo phunlo in a lawmte gel pek 1 tuak a piapah hi.
Tua khit zawh a sawtlo in sumbuk sai pa in naupangno pa hong zongin hun awng a ngah sim in a sai ah nasem sak hi. Nitak an zong vak lai hi. Nitha a tawm hangin nidang aa a sep khedap taihna sangin hong lemzaw sam hi. Hih in ahihleh ei sang a cimawh zaw, a zawngkhal zawte huhna hangin a kingahkhia Pasian thupha hi ci’n naupangno pa in hong ciamteh hi. Tua hi aa ani dang ciangin zong a hih theihzah in mi cimawh, genthei te hong huh hi. Tua khit ciangin sang hong tawp in setzong khat ah na hong sem hi. Nasem mite hihtheihna (right) ding hong gen hi.

Kum 21 aphak ciangin Nasem mite Kipawlna ah pawlmi khatin hong lut hi.
Kum 45 a phak ciangin Nasem mite Party (Workers Party – Partido dos Trabalhadores) hong  phuankhia hi. Gam lutang ding kiteelna 1989, 1994, 1998  kumte ah a thumvei vilvel in guallel hi.

Ahizongin 2002, October kha in “Hih gam aa om mi khempeuh nikhat an thumvei pongman ne sak ding hi’ng” ci’n kiteelna ah mekuang hong lui hi. Mipi te deihna ngah ahih manin tua gam i a 35na gamlutang pa (president) hong suak hi. Tua gam i tangthu ah a om ngeinai lo thu hong piang sak hi. Tua in ‘Nasem mi pan gamlutang asuak’ pen amah bek ahi pan hi.
2006 kum ciangin anih veina gamlutang ding hong kiteel leuleu hi. Gamlutang a sep kum 8 sungin a gen bangin hong semkhia in hong tangtun takpi hi. Gambup aa om naupang 93% le khangno 83% te in nikhat thumvei an manman in ne kha bek thamlo in ama makaihna nuai ah “lopa ne dinosaur ganhing cihna panin America’ Humpinelkai” kici liangin leitung gambup ah sumbawl na lam a thahat pen gam 10na hong hi ta hi.

Hih gamlutang pan in ahih leh 2010 aa gam makaihna pan a tawlnga ta Brazil gam i lutangpi Luiz Inacio Lula da Silva ahi hi.

……..
Lungngaih khak thute;

Midang te aading thupha icih ahi mite tung ah thupha bawlna, mi gentheite panpihna, a cimawhte huhna in Pasian deih thu hi a tua bang mite guaksuak lo hi cih i mukhia hi. A zenzen in ama angsung ding bek en in na gamta kampau kha leh a nuntak na zong hi ciang tung ding kici theilo kha ding hi. Mite a diakdiak namneute (lower class) a huhnopna, a panpih nopna lungsim hangin hi ciang atung ahizawk lam i mu thei ding hi.

Lungkiat theihlohna,

Mizawng daipam khat pen hi ciang tungding cih a upmawh huailo thu khat ahi hi. Tua hi aa, bang dinmun ah tulaitak na om phial zong tuate hangin lungkia sak kei in. Na up, na muan ngam zah nang aading ahi hi.

xxxxx—–xxxx
13, 11, 2014
Lai-at; Nk Khanno
Ref; Kyoo laibu
Wiki

No comments:
Write comments