သမိုင္​း

Theme images by Storman. Powered by Blogger.

Text Widget

Sports

Gadgets

Blog Archive

Travel

Definition List

Sunday, June 14, 2015

Kum Sawmnih Zoh/Khit In Zomite (Zomi's After 20 Years)

THUMASA
Jamin H Vualnam

Zomis/Zomite ichih chiang in, ZOSUAN te, innte’n loute’n khosakdan kibang, nek-le-tak, pau-le-ham, gen-le-sak, tawndan-le-hindan, mel-le-puam, silh-le-ten, duh-le-deih, awmdan-le-gamtat dan, lungput-le-ngaihsut nate ki bang vek keimah leh, a kikop leh kitheisiam a khosa leh nungta te ihi uhi. Atangpi a gen in, nam tuantual, neih-le-lam a mi a pha zoulou, pilna siamna a, mite nuai a chi’a chiamteh leh theih a awm te ihi. Ahi a i tuantual un niam le’ng iniam mah mah uh chih theih in i awm uhi,himahleh aniam penpen tebel ihi tuan kei uh chih theih masak a deih huai. I khanggui kipatna ipian namun leh mual ei honsuang tute a mawlziak hiam cih bel theituan khang.ZOMITE a ta’ngpi in khamtung gam,mualtung leh guam kawm a te’ng a khosa te ina hi uhi. ‘ZO’ ichih pen a dum dildial mualtung chih na hi a, ‘MI’ i chih chiang in tua mualtung a te’ng a, khosate chih nopna ahi hi. Tua ahih man in ‘ZO’ leh ‘MI’ i gawm khawm chiang in ‘ZOMI’ hong suak hilel hi.Zomite history su’t ihih louh man in,tua lam te hah gen sawmlo hi hang.

Zomite pe’n atangpi in Kawlgam Vaigam leh mun tuamtuam a kikhen dalh a,nek-le-tak zong a khosa te ihi uh hi. Kawlgam(Myanmar), India gam a North East State te, adiak in Manipur, Mizoram, Tripura bang, Bangladesh Chitagong area leh Malaysia, Singapore, Japan, USA, Canada leh gam tuamtuam a kikhendalh Pasian  anei leh phawk Zomite ihi uh hi. Apil kiukiau, ataima, sep-le-bawl a thasiallo, sisan suak a, asan singseng, melhoih mahmah, taksa pian a neu litlet leh a kiva mahmah mel-le-puam kibang bitbiat te ihi chih theihmasak kul hi. Sim–le-mal, suah-le-tum a kikhendalh, huangvulh ganta toh te’ng a, dawi-le-kau, singbul suangtum khong ana biabia te himah lehang, Zomite Pasian hoih na jiak in, ei Zomite pe’n a khangto, a kilamdang mahmah, a kikheng leh a khanglo ta, tuibang gawm ding simthu lel a, ma-loubang apanta te ihi ta uhi.

Ma’lai a Zomite khotang vaileh hindan, nek-le-tak, sum-le-pai zondan leh muhdan, pilna siamna leh gam-le -nam, khua-le-tui vaihawm na a, a niam mahmah leh a tuantual a, mahni thutum a hing a khosa te ihi. Himah leh tuabang te tengteng nakpi tak a kikheng in,itawm itam genlou in midang namdang te nuai ah i leng nawn kei ua, khantouh na lam chiteng ah maa sawn in iki lamdang ta uh a chih theih hi. Tua ahih man in, Pasian laukawm a Zomite pumkhat a ding a, kal i suantouh jel in tuh tunung kum 20 khit chiang in Zomite pe’n,nampi khat a ding a,mahni ki vaihawm a, social, economy, education leh i political dinmun uh nakpi tak a khangtou in ki lamdang mahmah ta ding hi. Tua bang a ikhantouh na’ng leh idinmun ding uh aban ban in ensuk ni hang (2035 ciang in).

ZOMITE SOCIAL AH
Zomite itam louh hang in a ki-it, a kihuai dialdial, nopni dahni te a pangkhawm diamdiam te ihi chi lehang gen khial hetlou ding hi hang. Nek-le-dawn, ankhing tuibuk kihawm leh insak inkhang, veng-le-pam tawh aki khawl dialdial Zomite ihi. Kum 2035 hun chiang in Zomite pe’n a kithuman, pilvangtak leh ki-it tuah dialdial a khekhat a dingkhawm a, lungtuak nga-bang a ‘ZOGAM’ a te’ng tading hihang. I society uh, ikhua-i-tui, igam-le -lei te midang namdang leh gamdang te e’n leh hazat khop a society nuam, kithutuak, khamuan huai leh chidam hita ding hi. I opkhum na chiang chiang ah a detdou, kim-le-kiang tawh kituak, kihouthei mite leh a gam neite ihi ta di’a, i khopi te bang uh tuh a siangthou, a chidam huai mahmah, huihsiang tuisiang a kidimna hong suak ding hi. Ahang bel  mipil misiam leh makai hoih taktak te’n city planning tawh na’a hongsem tading uh ahih man in. Aminpu maimai a dinmun sa’ng ngaina kiom nonlou di’a, pawlpi hoihnang leh awlmawh nakia toh kua mapeuh in na semtading hi hang.
Noupawl koupawl  kichi nonlo in eipawl, ei aa, eite chi’n a kihuai dialdial Zomite hiding hang a, chii-le-kuang, pau-le-ham, neih-le-lam, pilna siamna, biakna-le-phatna, inte’n loute’n leh a dang dang a kideidan nate om nonlou in,  kipanpih tuah a, ki dawmkang tuah a gui khaubang a jamkhom Zomite kihi ta mawk ding hi. Tuahun chiang in i highway te kongjing te lian mahmah in,vomsuak ngeingui tadi’a motor hoih taktak, BMW, Mercedez, Honda City leh a dang dang te kitholh henhen di’a, asung a tuangte la chuu alim a kilim chi thei himai tading hi. Mihing leh hawktui lampi kituh chih te bang tuh bye-bye hita mai, vuahzu in nii sata leh buannawi leivui kichi te himhim mang (dream) lam ale kimu phanon lou ding hi. Khopi leh mundang a ki kawmtuah nate la chu mam kisa a,aluan a luan thawh hit-hit ta ding hi. Electrict kholdiak houh sun-le-zan kibang den ta di’a, mit ning chih awm nawn vet lou, nitak chiang bang a kongjing teng a’m phiphia a, paak khe jengjung mai ding, tulai a Shanghai, Hongkong leh Singapore achih te utoh kilamdang non lou ding hi.
Nek-le-tak leh tui (water) lah zatseng louh, nekseng louh a kidaih zihziah ding, tuuk-le-khal cih awmlou ze’n a kining ching chu lamdang hita mai.Sepna leh office tuamtuam a kaitenlah tha iit, organisation, association ten lah gam-le-nam, mipi a ding ahih nakleh thasial lou, kua hiam mi khat le nih sa’ng in kamite, kasate a ding ahih nakleh chi’a sih ngam a pangta. Makai leh heutu tuamtuam te la chu,ken chaan in ngol leng le gam-le- nam, khopih tuipih leh panpih ngaite a ding ahih nak leh tak-kheh awle chih himai. Mipite heutute makaite lah pangkhawm, thudik thumaan leh diktat na kia mah aw kichi chiat, nekguk takguk chih himhim te lah koimah a tazou nawnlo ding hita mai. Sum-le-pai, neih-le-lam, milian milal chih te’n, mun nei non lo, diktatna, gin-omna leh daan/rule in vaihawm taktak tading chu, nuam in kipah huai ding hi.
Tuakia leng hikei, Zomite la chu fel a fel, pil a pil, kingainiam nalai, polhnop in panpih ngaite a di’a mansa hi gige mai. I puansilh niik-ten te ulah hoihthei in kinalh thei tabuang, Korea, Japan te leng bang ahituan ua chih theih kihi ta ding hi. Zomi nungak te’n lah Zomi tangval te mah aw chi, tangval te’n le ‘Ei’ ate mah awle ki chi tuah seuh seuh, hiai teng jiak khong mah hinteh, foreign apan tourist hong luang lut jungjung uh ichih leh, tua ziak mah hinteh i gam, i nam, i’ society, i’khua-le-tui leh ei Zomite mah hon muh ut gige na uh. Huan guktak laktak, zukham sakham, khamtheih guihtheih ki chite lah, kuaman juaktak leh hihtak kisanon sese lou ding hi zawmah, kithah kisuam, demand tuamtuam, kidnapping leh pongsual chihbang tuh muih siang kiuhkeuh ta ding hi. Vangsiat thu a hong awm jenjen leh leng, kuatu kuata cih awmlo a daan/rule bang a vaihawm khum geih di chu thoveng himai, van-gam achih chih ule hichi ka’n hikei leh kilom khop a Zogam nuam hita ding hi ei...
  
ZOMITE ECONOMY AH
Ma-lai apan tulel dinmun et in Zomite (economy) nek-le-tak zonna leh kivak natuh loukhoh singpuak,ganvulh le huanbawl,sabet gamvak ahi ichi thei hi.Business,government leh private a lawhnei a nasem leh nektak jong ki-om mah leh,sawm a thum khong lel ihi chilehang genkhial lomlom louding hihang.Himah leh igam leh ei asung a tengte’n hihna kichian leh dinmun detdou ineih takding man in leh, i’society mah leng chidam a galmuang ihihtak ding man in,ei Zomite economy lamdang tak a kikheng in khangto mahmah tading hi hang.

Azuu-ahaam thuak a nisa vuahzu daikai nuai a, kho-ul kai puappuap a nekzonna te bei tading a, zing nisuah sim a vailoukuan hunte mualliam ta ding hi.I Zogam sung mah ah,natural resources,leikawm leh gammang sung ah simseng louh hauhsak nate om ki-keih ahih man in, i nek-le-tak zonna,kivakna,sum-le-pai zonna te nakpi tak in nuamtuam in zangkhai mah mah ta ding hi. I gam ah Thautui khukpi a nak phul biahbiah mun bangzah hiam ah kinei ding a, tua in Zomite mah nakpi takin sepna apiak ding ban ah, nakpi tak mah in hamphat na tuam tuam hon tunding hi. Industry leh factory lian leh thupi te hong om jungjung ta di’a,sepna leh nasep ding zong in mundang gamdang kijuan doidoi nonlou ding hi. Huan I Zogam hing dipdep gam kiphah leh ki khung zihziah te ah, thei leh nektheih (fruit) tuamtuam te ki chiing zengzung ta di’a, tuate mah kineseng lou in mundang ah kithon khe zungzung ta ding ahih man in, tua in lamdangtak a i’economy dopka’ng hong himai ta ding hi.
Huan, achangkang a thupi leh ahoih mahmah,gamdang te’ mithiip tu(Hospital)Dam-dawi iin,siam-sinna institution,college leh university te i Zogam ah,kiningching takin awm ta di’a, tua in mundang gamdang apan in treatment leh sintu/ziltu hong luanglut zungzung tading  ua, huai te’n i economy nakpi takin hong phung vuh khading uh hi. Tuakia hilo, i Zomi laisiam taktak, piltaktak leh fel taktak te sep-le-bawl ding peta di’a, a zar kizou petmah ta ding hi.
Tuaban ah, ei Zomite, khuak chiim kilkel leh taima te ihih mahbang in, khutsiam silbawl(art &crafts) leh thil tuamtuam a talent hoih taktak i neih te’n, a khutsuak leh nasep te uh tampi mahmah gamdang ah thonkhe (export) ziahziah tading ihihman un, tua in Zomite nektak zonna domsang petmah ta ding hi. I gampua a te demand bang chu supply se’ng nonlou ding khop a order tam hita mai, tuate la Zogam a Zomite khutsuak liuliau, made in ahih keileh made by Zogam chih himai ta ding chu ngak lah huai lua ei.
Sumsinna business hoih leh muanhuai, thupi leh kingak na ta’k, line tuamtuam ah nasa tak in hongpung in hong khang di’a, tua in ei amite a di’n hamphat na tampi hon tunding hi. Chikmah a awm ngeilo makai, heutu leh office a nasem te’n lah diktatna, gin-omna leh muanhuai a naa honsem tading ua, chaa thaknaba chihte awm nonlou in scheme, fund leh panpihna hongpai te khempeuh  a dongtu le mutuding in  ahi bangbang in hamphat nate kingah ta dia, ahi bang mah in na kisem chiat ta ding ahih man in bang jiak a i economy a khang in a dawmsang lou mahmah di’a, huai dingmah lah hong hipah tading himai dan eive.

ZOMITE EDUCATION AH
Amual liamsa hunte et in ei Zomite’n education lam ah khanna leh masawn na nei mahmah hi hang.Huchi hina pi’n i tulel dinmun et in leh kim-le-kiang a mite toh iki bukkak chiang in nakpi tak a niamkiak ihih dan muhtheih in awm hi. Centre, state, local level, department leh establishment tuamtuam ah dinmun hoih kitang zou nonlou suak hi. Hitamah leh igentaksa bang in, ei Zomite society, economy te khangtou a masawn ta ihih man in, tunung kum sawmnih khit hun (2035) in Zomite education dinmun pen, khangto leh lamdang in thupi mahmah ta ding hi.
Tuahun (2035) chiang in Zomite’n education, literature leh laai lam ah dinmun sang leh common language kinei tading a, siamsinna innte, school college leh universityte ah, compulsory subject in Zokam/Zolai akitawi kia hilo in, subject piching a BA, MA, Ph.D kizil ta ding hi. Huan eimah pau leh English ki thuah in teaching leh lecture kineikhawm helhel dia, tuamah in theih siamna ah nakpi takin zu’ng khata ding hi. Huchi bang a common language zang a gelh dan leh laimal te hong kibat chiang in,khat-le-khat kitanau na,ki-it tuah naleh ki pumkhat na kaankip semsem di’a,unau laigui zawmte kuamah khentheih leh phelzawh vual louh a pangkhwm in tungtu’n bang a kisoumat ta ding hi hang.

Siamna pilna leh sa’nna lamtuam leh line tuamtuam ah Zomite’n kinei zengzung tading hi. Scholars, Ph.d, scientist, management, technology, philosopher,engineer, architect leh a dangdang,a taktak a degree sang pipi nei kitam mahmah ta ding a,deihna tak tawh quality education ki neita ding hi.A hangbel,a minpu maimai a zil chihte awm nonlo dia,deihna leh penpen hih utna tawh hanchiam a panla Zomite ihih tak ding jiak in.Huan vaihawm lah nuam in felta dia,nungjuih a nungthuap la chu phurhuai in navak huai mahmah tading hi.Pilna,siamna,diktatna ten vai hawmta dia,sum-le-pai,neih-le-lam,milian milal chihten mun tang zounon lou in a qualified leh a chinte mah in ihih na bangbang un agah lou tading hihang.Hiaite ziak mah ei voi Zogam pallun a,a ningzu dawnkal hai bang ingak lah gige uh.
Huan i Zomi laisiam leh pil taktak te bang maw, foreign gam tuamtuam a office thupite ah kitu phengphung ta ding hi zawmah ei.Akhen te lah chu company thupi leh lian taktak te’n hong zolzol laiding ua,enlah kou Zogam ah le’ng sepding leh sum muhtheih na tamlel ki chih san pheuphau ta ding hi.A hang bel i laisiam leh pilten,inn gua hah a gam gua hahlouh tel jota mawk ding uh hita zen ve aw,vaibang thamsawt nawnlo in tuang hong tung mai ding chu haibang ngak la’ng e...
Tua kawmkawm in Zogam ah siamsinna,(educational institution) tuamtuam world class facility nei tampi ki tung seuhsouh tading hi.Standard sang taktak tawh department,field leh branch tuamtuam ziltheih na,staff,faculty leh management hoih le fel taktak te etkol,campus kining ching,alumini piching le hoih,sintu student te adia deih jawk tel theih nang khop a high quality nei college,university hunkhop awm ta ding hi.Akhen te ngial bang tuh autonomous leh deemed status,centre leh foreign affiliated hizomah lai dia,nidang a nu-le-pa neih sunsun nekang zen a mundang gamdang a siamsin dia kuan doidoi,ahih hang a siamlouh vasin siam dimdem a innlam the’psa a kik chih te bang tuh agimle kiza nawn vetlou ding hi.Tuanak sa’ng a gamdang apan Zogam college te a siamsin dia,sak-le-khang,kim-le-kiang apan mel tuamtuam,rong tuamtuam te hong luanglut zungzung tading uh ahitel ve.Delhi,Bombay,Bangalore,changkang akisa deuhten USA,UK,Korea a chih jelte uh,huaihun chiang in Zogam ah chi phiuphiau ta ding hi hang.
 
ZOMITE POLITICS AH
Tuhun a Zomite political dinmun i et vengveng leh gen le sak ding tampet mah hi.A hoihna omzek mah leh a hoihlou,a dik ama’n a sep-le-bawl chih lah awm lou,gam-le-nam vai a,a kihhuai leh a lungkham huai mahmah ei Zomite ihi ichi khial kei ding.Mipite hi’n,makaite,heutute,politiciante hita leh kua peuhmah ki-ui-eek bat vek,a thukia leh kamchauh a gam-le-nam iit ngen,diktatna,gin-omna,muanhuai na,chihtakna kichi te himhim lah,innsung,khosung,saptuam,society,sepna,nektak zonna,vaihawm nate ah agim le kinam ban nonlou,’politics is a dirty game,played by fortune hunters’kichi ei Zomiten abek abuk in angmasial tak leh duh-am takin uuinou-aaknou luah in luak khin sipsip ta hang.Singpi noukhat,kuva haikhat,sawmkhat sawmnih tak a,i gam,inam,imi,isate,ikhua-le-tui zuak a,a khong ziahziah te ihih lai man un,dah huai leh lungjin huai hi.Diktat na hilou,sum-le-pai a vaihawm,seplouh theih nang kia a zongte,inn-le-lou mite neihsa a lamte,kuate hiam fund a motor hoih taktak a kitholh te leh daan/rule zuih naksang a,daan kileh zuih sak Zomite ihi telve ua,huchi komkom pi ale Zogam Zogam a chi chi ngam te hi hang.!!!...Himahleh ei Zomite pen Pasian anei namte,lam tuamtuam a khanglo te,apil kiukiau te,society,economy leh education a ,a kikhek a khangto leh a pangkhawm dialdial te ihih khak pen kipah huai leh lugdam huai veve hi.Tua ahih man in Zomite political dinmun nasatak in tunung kum sawmnih(after 20yrs)khit chiang in chidam in Damdawi Inn kipawt san tading hi.
Tuahun 2035 chiang in den a igengen te leh iki mohsak nate khempeuh huihmut mang hong bang ta ding hi,aziak bel ei Zomite political boundary kichian tak sung a teeng a khosa tading ihih man un.I tawm leh tam genlou in,i opkhum na chiang chiang gam le mun ah,kuamah toh kihet buai nonlou,zalen tak leh gal muang in Zogam a mahni ki vaihawm a,ki iit tuah dialdial a awm tading ihih man un.Ahi a koi a pat a koi chiang,alet a neu,hiaitan huaitan Zogam ahi chihbel genthei nailo phot hi hang.Himahleh Zomite’n autonomous ichi hia,political statehood/boundary hia,6th schedule hia,ahih kei leh UT ichi zohia,mahni ki vaihawm theih na chi khat bel nei tading hi hang.Tuading in India malsuah bial,adiak in Manipur South leh Myanmar Chiin State khamtung gam te lian loulou a kikhui khawm a political gamgi kichian taktawh a sung a teng Zogam le Zomite ihih ding gintak huai hi(sovereign nation bel hilo).
Huan i gam-le-nam vai khempeuh a limchi,alungdam huai leh deih huai hong suak ding hita ei.Kua ma-peuh diktat na leh gin-omna toh kihing tading a,nekguk,takguk nate,angmasial nate,duh-am nate leh corruption kichi te himhim koimah a kikhong jou nonlou ding hi. Mipite leh makaite,heutute,vaihawmte lah kituak tak a pangkhawm tading,nou-pawl,kou-pawl,amau-pawl chih te bang chu bye-bye hitamai ding hi.Beh-le-phung,tanau te,meltheih te chi’a kituam bawlna te beivek tading ahih man in.Huiha!!!..tunzo 'politics is a clean and pure game,played by Zogam lovers’chih hita ding eive.Apil asiam achin leh gam-le-nam iit taktak ta’ te’n vai honghawm tading ua,tuahun chiang in nakpitak a khangto in,aneu alian,ateek akhang lung kihual a nunnuam zaila awi in Zogam ah nga-bang in leng diamdiam tading hihang.
Makai leh heutu,politician leh office a semte,organisation,association leh mipiten isep ibawl khempeuh uah ahi ding bangbang in a channel/process diktak tawn a sep-le-bawl hita dia,singpi manding,kuva manding chih  te ngainawn lou ding hi. E!!!hiaite kei sepding mah,huai te sem ding a awm mah kahi hon chi hiauhiau ta ding uh jaw,khasiat huai bang hong suak leh lam ding hi ta eii..Development fund leh scheme tuamtuam awmte la chu,kintak feltak leh kim tak a muh zungzung hi ta dia,percent hiaizah huai ah aw chih te bang tuh zero hitamai ding hi.Contractor ten la chu za-a-za (100%) mah chih theih phial khop a na’sem ding ua,lampi leh atuam tuam te bang chu a sethei nonlou ding bang tazen,electrict taget la chu atui kangthei non sese lou,damdawi-in (hospital) kholdiak bang la,vanzat bukim leh kining ching tak a function ziah ziah hita mai ding hi.Sepna neileh department tuamtuam ten la,mahni sepna mun leh post chiat a gin-omtak a sem souh souh tading,kailouh khak ding bang poi savek ta,suty bang le laklouh phial phial sawm tading uhi.Ban,strike leh procession chih te bang tuh huihpi mutmang hong bang vek ta dia,a sawm leng kisawm thei non vetlou ding hi.A hang bel kivai puakna te leh vaihawm dante hoih vek ta,government lah muanhuai in gin-om ta ahih man in,kiphin leh strike sese louh a thil bang kim fel leh navak geihgeih ta ding hi.Huai hunchiang in midiktat gam-le-nam iit leh na’hoih semte kuate hiam in dongkholh sa in kintak leh baihlamtak in koihkhia in hemkhe pahpah chihte omnon lou dia,mipite adia phatuam ngai a ginom tak leh chitak a office a semte mundang gamdang a ut hunhun a transfer gaihgaih chihte beita ding hi.Tuanak saang in ki-hanthon a ki nungthuap a pangkhawm ta ding lah ihi ngal ua.

THUKHIT NA
Kinem tak,lunggel tak leh duhthu samtak a,hun sawtpi haibang ingak uh,gentheih leh haksat na leh azu-aham thuak a maalou bang ipat,a pallun ningbang zou in tuang hongtung ta himai lo maw ichi tading hi.Akim sipsip ane’n-aham in bel chikhang,himah leh abeisa tuma kum sawmnih(20 yrs before) lai a,idinmun leh tu 2035 a idinmun uh;society,nektak zonna,economy,education leh i political dinmun te,genseng louh leh simseng louh in masawn a khangto ta ding hi hang ichih ut man hi.Ahi a,aki khek thei a khangto thei a kilamdang thei Zomite ihi a,tua bangteng a tungsak thei Pasian nei leh phawk Zomite ihih sonson lungdam huai lua ichih kul hi.Tuabang hikei leh ei Zomite pen,idinmun ngei mah ah;ki tongtong,ki simmoh,mahni gilpi kia ngaihtuah,ei-le-eii kine siasia,angmasial tak,zulhzau takleh gitlouhna,diktatlouh na chiteng tawh khosa a,genthei tak a,mi dangte thunuai a,haksa pipi leh diklou sa kawmkawm a awmlai te hikha mawh lou ding hi hang.
 ‘Diktatna in nam a tawisang a,himahleh khelhna bel na’mte zah lak na ahi’,i Bible in ana chih dik petmah hi.Tua ziak in i gen sa tengteng ei Zomiten tuban kum sawmnih(20yrs after)khit/nung chiang a i dinmun leh ihih nang uh ahih man in ngaklah huai in tha thousak mahmah hi.Himahleh tua bang dinmun itun theihnang leh ingah a itan theih nang in,Pasian anei namte ihih ngalleh amah(Pasian) apipen,abulpen a ikoih uh kulding hi.Amah(Pasian) tuh thil bangkim siamtu leh thuneitu,apethei pa leh lakikthei pa ahihman in.Huan pankhawm hatna ahi chih mangngilh lo a,nang-le-kei mohpuak ahih dan phawk a,nang-le-kei khut a kinga ahi chih paaitem bang kuah chiat ni hang.Huchi in diktatna,muanhuaina,gin-omna,kuhkalna,chihtakna leh ki-it tuah natoh,mipite,heutute,makaite leh vaihawm ten,dialdial,diamdiam a pheiphung suan in,ma-loubang patsa,gia bangzu’n a hanlung chiam in tak-kheh ZOGAM,ZOMI adi’n awle...chita ni.Tua hileh vualzawlna leh lohchin na apethei pa’n  khutvuak in hong koih ngal lou ding hi.Huchi bang ngah thei leh neithei Zomi leh Zogam hi ding in Toupan Zomite hon vualzawl ta hen.”Zomite hanlung chiam khang tou diam”.Zomi, Zogam dam sawt in leh 2015, 67th Zomi Namni zat nuam.
By : Jamin H Vualnam
Src: http://www.zogamonline.com

No comments:
Write comments